Wigilia
Zwyczaje
Zwyczaje wigilijne i świąt Bożego Narodzenia
Wśród mieszkańców parafii Osowiec-Węgry. Są takie dni w ciągu roku liturgicznego, których treść znalazła odzwierciedlenie w codziennym życiu ludzi. Najczęściej są to święta, z którymi związane są obrzędy i zwyczaje. Ubogacają one atmosferę rodzinnego świętowania. Za pomocą wywiadów i rozesłanej ankiety sprawdzono czy mieszkańcy naszej parafii zachowują świąteczne tradycje. Uzyskane odpowiedzi potwierdzają, że obrzędy i zwyczaje są przekazywane w rodzinach z pokolenia na pokolenie.We wszystkich rodzinach jest przystrojona choinka na dzień wigilii. Najczęściej są to choinki sztuczne. Dzień wigilijny jest dniem uroczystym przygotowującym do świąt. Wieczerza wigilijna rozpoczyna się z ukazaniem pierwszej gwiazdy na niebie. Stół wigilijny w rodzinach naszej parafii nakryty jest białym obrusem, na którym leży opłatek i zapalona jest wigilijna świeca. Zawsze jest dodatkowe nakrycie dla zmarłych z rodziny lub niespodziewanego gościa. Kiedy już wszystko jest przygotowane do wigilii członkowie najbliższej rodziny zasiadają do stołu, a modlitwę rozpoczyna ojciec lub najstarszy z jej członków. W przeważającej części rodzin czyta się pismo święte o narodzeniu Jezusa, a najczęściej czytają je dzieci. Rodzina łamie się opłatkiem i składa sobie życzenia.Potrawy wigilijne najczęściej pojawiające się na stołach w rodzinach naszej parafii to: makówka, ziemniaki, karp w galarecie, śledzie, kapusta z grochem, mołcka, barszcz, pierogi z kapustą i grzybami, zupa grzybowa i zupa rybna. Tylko w kilku ankietowanych rodzinach pojawił się na stole alkohol. Wieczerzę wigilijną kończy się modlitwą również za zmarłych i dopiero wtedy odchodzi się od stołu, nigdy w czasie posiłku. Następnie udają się parafianie pod choinkę po prezenty od „Dzieciątka”. Wspólnie śpiewa się kolędy, a o godzinie 2400 zdecydowana większość mieszkańców udaje się na pasterkę. Dzień i wieczór wigilijny wśród naszych parafian bogaty jest w obrzędy, przysłowia i przestrogi:
- jakiś w wigilię takiś w cały rok,
- kto w wigilię oberwie będzie bity cały rok,
- nie odchodzi się od stołu wigilijnego bo grozi to nieszczęściem,
- gdy na Boże Narodzenie jasno na gumnie ciasno,
- gdy na gody biało na wiosnę śniegu mało,
- nie wiesza się w wigilię prania bo łączy się to ze śmiercią któregoś z domowników
W uroczystość Bożego Narodzenia zdecydowana większość ankietowanych rodzin uczestniczy w uroczystych nieszporach, odwiedza cmentarz i świętuje w domu. W drugi dzień świąt parafianie odwiedzają rodzinę lub przyjmują gości.W sylwestra większość mieszkańców parafii uczestniczy we mszy św. dziękczynnej i spędza czas w gronie rodzinnym lub na balach. W Nowy Rok rodziny naszej parafii uczestniczą we mszy św. i składają sobie życzenia. Najczęściej życzymy sobie zdrowia, błogosławieństwa Bożego, zbawienia duszy po śmierci. Nieliczni starsi członkowie rodzin pamiętają jeszcze życzenia swoich przodków i przekazują je młodemu pokoleniu:Na szczęście na zdrowie na ten nowy rok,Żeby wom się darzyła i mnożyła przynica i groch,Żeby wom się darzyło w dworze i komorzeNa kołeczku i w woreczku,W każdym kątku po dzieciątku,Daj Boże żebyście mieli tyle wołków ile w płocie kołków,Tyle owiec ile w lesie mrowiec,A w polu żeby stał snop przy snopie,Kopa przy kopie,A gospodarz między kopami,Jak miesiąc między gwiazdami,Żeby szedł wóz za wozem do gumna,Jak pszczoły do ula, I żebyście byli weseli jak w niebie Anieli.
opracowanie: Teresa Gallus